KRONIČNA BOLEST BUBREGA (KRONIČNO ZATAJENJE BUBREGA)

000001 23/10/2022 No Comments

Kronična bolest bubrega (eng:chronic kidney disease, CKD) predstavlja bolest bubrega kod koje, polako i progresivno, bubrezi gube svoju funkciju. Kroničan tijek označava da se bolest razvija polako, obično tokom mjeseci do godina. Najčešće obolijevaju starije životinje, ali može se javiti i u mlađih jedinki. Inicijalni uzrok oštećenja mogu biti infekcije, imuno-posredovane bolesti, kongenitalne (prirođene) bolesti, intoksikacije, degenerativna stanja i drugo, međutim, u trenutku dijagnoze uzrok se najčešće ne može odrediti.

informationcroatia

Glavne funkcije bubrega u tijelu su eliminacija štetnih tvari iz organizma, održavanje normalne količine i sastava tjelesnih tekućina (voda, elektroliti, pH…), regulacija krvnog tlaka i proizvodnja hormona koji potiče proizvodnju crvenih krvnih stanica. Kako je bolesti polaganog kroničnog tijeka, psi i mačke u ranim fazama bolesti ne moraju pokazivati nikakve kliničke simptome. S napredovanjem i gubitkom funkcija, vlasnici mogu primijetiti lošiju kvalitetu krzna, pojačanu žeđ, pojačano mokrenje, smanjenje apetita i mršavljenje. Zadnji stadij kronične bolesti bubrega („uremija“) karakteriziraju uremični zadah, povraćanje, odbijanje hrane, izrazito mršavljenje, slabost i letargija.

Dijagnoza se postavlja na temelju anamneze, kliničkog pregleda i pretraga kojima se procjenjuje funkcija i struktura bubrega (krvne pretrage, analiza urina, mjerenje krvnog tlaka te slikovna dijagnostika – RTG/UZV).

Krvne pretrage koje se najčešće koriste su određivanje serumske koncentracije kreatinina i uree, ukupnih proteina i albumina, fosfora, natrija, kalija te kompletna krvna slika. Iako najindikativniji i najkorišteniji serumski pokazatelji, kreatinin i urea, kao otpadni produkti metabolizma, u krvi se počinju nakupljati tek kada bubrezi izgube oko 75% funkcije (kasni pokazatelji bubrežne insuficijencije). Kasnije, kad bubrezi izgube oko 85% svoje funkcije, detektira se povećanje koncentracije fosfora u krvi.

U posljednje vrijeme, sve se više koristi novi pokazatelj bubrežne funkcije – SDMA (simetrični dimetilarginin) koji prepoznaje bolest bubrega mnogo ranije, otprilike na gubitku 40% funkcije. Smanjenje specifične težine (USG) urina („razrijeđen urin“) i proteinurija („propuštanja“ serumskih proteina u urin) također nam govore o gubitku funkcije bubrega. Kako je bubreg odgovoran i za regulaciju krvnog tlaka i izlučivanje eritropoetina, mogu se javiti i povišen krvni tlak i anemija. Slikovna dijagnostika koristi se kako bi se determinirale karakteristične promjene u strukturi bubrega.

Kronična bolest bubrega se na temelju serumske koncentracije kreatinina i SDMA dijeli u 4 stadija, od kojih se svaki, dijeli u 2 podstadija ovisno o tome javlja li se proteinurija i povišen krvni tlak (hipertenzija). Iako se bubrezi ne mogu izliječiti i vratiti u početno, zdravo stanje, progresija bolesti se odgovarajućom terapijom i praćenjem može usporiti, produljiti i poboljšati kvaliteta života životinje.

Ovisno o stadiju i podstadiju, razlikuju se i preporuke u liječenju koje uključuju promjenu hrane, tekućinsku terapiju, lijekove koji vežu fosfor, lijekove za proteinuriju i antihipertenzive, lijekove protiv mučnine, sinetski eritropoetin i tako dalje.

U ovom trenutku u Hrvatskoj ne postoji mogućnost peritonealne dijalize kao ni hemodijalize ili transplantacije bubrega. Prosječno vrijeme preživljavanja ovisi o stadiju bolesti i kliničkim simptomima i iznosi od nekoliko mjeseci do nekoliko godina.

Kako bi se kronična bubrežna bolest dijagnosticirala na vrijeme i usporila progresija, bitan je redoviti godišnji sistematski pregled kod vašeg doktora veterinarske medicine.

 

Tim specijalističkih veterinarskih ambulanti Marković

www.markovic.hr